Rạch Giá được công nhận là thành phố thuộc tỉnh Kiên Giang theo Nghị định số 97/2005/NĐ-CP, ngày 26 tháng 7 năm 2005 của Chính phủ. Đây là trung tâm chính trị - kinh tế - văn hoá - khoa học kỹ thuật của tỉnh Kiên Giang đồng thời là đầu mối giao thông quan trọng của các tuyến đường bộ, đường sông, đường biển, đường hàng không của vùng Tây Nam Bộ và nước bạn Campuchia. 

Trong những năm qua, tình hình kinh tế - xã hội của tỉnh Kiên Giang nói chung và thành phố Rạch Giá nói riêng đã có những biến chuyển rõ rệt với sự hình thành các dự án lớn như: Dự án lấn biển mở rộng thành phố, KCN chế biến hải sản đạt tiêu chuẩn quốc tế tại khu vực cảng cá Tắc Cậu, Ba Hòn, An Thới, vv… và sự phát triển vượt bậc của ngành du lịch của Tỉnh nhất là du lịch đảo Phú Quốc, đã có những tác động lớn, ảnh hưởng trực tiếp đến việc xây dựng và phát triển thành phố Rạch Giá.

Trong quá trình thực hiện xây dựng và quản lý xây dựng theo quy hoạch được duyệt trước đây, trên địa bàn thành phố đã có những điều chỉnh cục bộ về chức năng sử dụng đất cho phù hợp với tình hình thực tế. Tám năm kể từ khi ĐC QHC thị xã Rạch Giá được duyệt (năm 1998) là khoảng thời gian khá dài, thực tế phát triển đã có nhiều thay đổi, đòi hỏi cần có sự điều chỉnh thích hợp về định hướng phát triển không gian thành phố Rạch Giá cho giai đoạn tiếp theo.

Mục tiêu và nhiệm vụ của điều chỉnh quy hoạch chung

1. Mục tiêu:

- Cụ thể hoá Quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Kiên Giang.

- Cụ thể hoá Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống đô thị và khu dân cư nông thôn tỉnh Kiên Giang đến năm 2020.

- Làm tiền đề nâng cấp thành phố Rạch Giá lên đô thị loại II trong tương lai.

- Làm cơ sở pháp lý cho các công tác quản lý xây dựng và triển khai tiếp công tác chuẩn bị đầu tư xây dựng đô thị theo quy hoạch. 

2 Nhiệm vụ:

- Xác định phương hướng, nhiệm vụ cải tạo và xây dựng đô thị về phát triển không gian, cơ sở hạ tầng, tạo lập môi trường sống thích hợp có xét đến sự cân đối hài hoà giữa sự mở rộng đô thị với phát triển kinh tế công nghiệp, du lịch, đánh bắt chế biến hải sản, bảo đảm an ninh quốc phòng và các hoạt động kinh tế khác, với việc bảo vệ cảnh quan thiên nhiên.

- Quy hoạch tạo lập không gian đô thị thống nhất trên cơ sở phát triển mở rộng các đô thị hiện có và đô thị hóa các khu vực lân cận.

- Lập bản đồ quy hoạch sử dụng đất đai đến năm 2015. Đề xuất các giải pháp quy hoạch kiến trúc, hạ tầng kỹ thuật đạt chuẩn đô thị loại II. 

- Xác định các hạng mục công trình ưu tiên đầu tư xây dựng trong giai đoạn 2007 đến 2015.

3. Các căn cứ để lập quy hoạch:

- Luật Xây dựng.

- Luật Bảo vệ Môi trường.

- Nghị định số 08/2005/NĐ-CP của Chính phủ về Quy hoạch xây dựng.

- Nghị định số 72/2001/NĐ-CP của Chính phủ về Phân loại và cấp quản lý đô thị.

- Nghị định số 97/2005/NĐ-CP của Chính phủ về việc Thành lập thành phố Rạch Giá thuộc tỉnh Kiên Giang.

- Nghị định số 80/CP của Chính phủ về việc Quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Bảo vệ Môi trường.

- Nghị quyết 41-NQ/TW về Bảo vệ môi trường trong thời kỳ công nghiệp hóa hiện đại hoá đất nước

- Chiến lược Bảo vệ môi trường Quốc gia giai đoạn 2001-2010 theo quyết định số 256/2003-QĐ-TTg ngày 01-12-2003.

- Thông tư số 07/2008/TT-BXD ngày 07/4/2008 của Bộ Xây Dựng về việc hướng dẫn lập, thẩm định, phê duyệt quy hoạch xây dựng.

- Quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Kiên Giang giai đoạn 1996 - 2010 đã được UBND tỉnh Kiên Giang phê duyệt tại Quyết định số: 210/ QĐ-UB ngày 07/12/1996.

- Văn kiện Đại hội Đảng bộ tỉnh Kiên Giang lần thứ VIII nhiệm kỳ 2005 - 2010.

- Nghị quyết số 02-NQ/TU ngày 07/08/2006 của Tỉnh uỷ Kiên Giang về phát triển thành phố Rạch Giá đến năm 2010 và định hướng đến năm 2020.

- Quy hoạch Tổng thể giao thông vận tải tỉnh Kiên Giang.

- Quy hoạch Giao thông đường thuỷ khu vực tỉnh Kiên Giang lập năm 2003.

- Quyết định 742/QĐ-UB của UBND tỉnh Kiên Giang về Quản lý và bảo vệ kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ và chỉ giới xây dựng của hệ thống đường bộ trên địa bàn tỉnh Kiên Giang. 

- Quyết định số 30/QĐ-UBND ngày 06/1/2006 về việc phê duyệt Nhiệm vụ điều chỉnh quy hoạch chung thành phố Rạch Giá - tỉnh Kiên Giang.

- Quy hoạch chi tiết các phường, các khu đô thị mới.

- Quy hoạch chi tiết KCN Thạnh Lộc, huyện Châu Thành, tỉnh Kiên Giang.

- Dự án xây dựng tuyến tránh QL80 qua thành phố Rạch Giá.

- Các tài liệu, số liệu về điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội do địa phương và các cơ quan liên quan cung cấp.

- Bản đồ địa hình tỷ lệ 1/5000, do Trung tâm Địa tin học - Đại học Quốc gia thành phố Hồ Chí Minh cung cấp.

Các quy chuẩn, tiêu chuẩn, quy phạm khác có liên quan.